Oedeem is een overmatige ophoping van vocht in weefsels en is zichtbaar als zwelling. Dat kan water zijn of een combinatie van water met eiwitten.
Er bestaan verschillende vormen van oedeem die ieder hun eigen manier van aanpak vragen. Bij de ene vorm van oedeem zal de nadruk meer liggen op de manuele lymfdrainage terwijl bij een andere vorm compressie en oefentherapie belangrijker kan zijn.
De drie belangrijkste vormen van oedeem zijn:

• lymfoedeem: door beschadigd of een slecht functionerend lymfsysteem
• veneus oedeem: door onvoldoende capaciteit van het afvoerende bloedvatsysteem
• lipoedeem: door abnormale vetcelhypertrofie

De oedeemfysiotherapie kan uit een combinatie van de volgende behandelingen bestaan:

• manuele lymfedrainage (Dit is een oppervlakkige milde en ontspannen massage waarbij het afvoerende lymfsysteem gestimuleerd wordt)
• lymftaping (Met een speciale tape kan de behandeling ondersteund worden en in sommige gevallen kan deze de compressie vervangen)
• compressie (Letterlijk het uitoefenen van druk, wordt bereikt door zwachtelen en meestal gevolgd door een therapeutisch elastische kous)
• oefentherapie
• uitleg en adviezen

De rol van de fysiotherapeut is handelend en/of adviserend, meestal op verwijzing van een huisarts of specialist.
Vroeg diagnosticeren (vaststellen) van oedeem is belangrijk omdat, zeker lymfoedeem, progressief van aard is. Hoe eerder de diagnose, hoe eerder de behandeling. Een vroege behandeling heeft doorgaans een beter resultaat.